Oftalmoloq Nədir?

Oftalmoloq, göz xəstəliklərinin diaqnozunu qoyan, müalicəsini aparan və cərrahi müdaxilə edən tibb mütəxəssisidir. Gözlər insan orqanizminin ən vacib hissələrindən biri olduğu üçün bu sahədə ixtisaslaşmış həkimlər görmə problemləri ilə bağlı geniş çeşidli tibbi xidmətlər göstərirlər. Oftalmoloqlar göz xəstəliklərinin qarşısını almaq, müalicə etmək və cərrahi müdaxilələrlə xəstənin göz sağlamlığını qorumaq üçün çalışırlar.

Oftalmoloq Nə İş Görür?

Oftalmoloqlar, görmə orqanları ilə bağlı hər cür xəstəliyin diaqnozunu qoyur, müalicə edir və bəzən də cərrahi əməliyyatlar həyata keçirirlər. Onlar aşağıdakı əsas işləri icra edirlər:

1. Diaqnostika və Müayinə

Oftalmoloqlar gözlə bağlı xəstəliklərin və pozuntuların səbəblərini müəyyən etmək üçün geniş çeşidli müayinələr həyata keçirirlər. Bunlar gözün görmə qabiliyyətini qiymətləndirən sadə testlərdən tutmuş, katarakta, qlaukoma və ya şəkərli diabetlə əlaqəli göz problemləri kimi daha mürəkkəb xəstəliklərin diaqnozuna qədər uzanır. Müayinələr zamanı oftalmoloqlar həm fiziki müayinə aparır, həm də xüsusi tibbi alətlərdən istifadə edirlər.

2. Xəstəliklərin Müalicəsi

Oftalmoloqlar görmə problemləri və göz xəstəliklərinin müalicəsi üçün dərmanlar təyin edir və müalicə planı hazırlayırlar. Bu müalicə metodlarına göz damcıları, dərmanlar, optik cihazlar və bəzi hallarda lazer müalicəsi daxildir. Məsələn, qlaukoma və katarakta kimi xəstəliklərdə göz təzyiqini azaltmaq üçün dərman təyin edilir və ya əməliyyat təklif olunur.

3. Cərrahi Əməliyyatlar

Bir çox oftalmoloq cərrahi əməliyyatlar aparır. Əməliyyatlar görmə qabiliyyətinin bərpası, gözün quruluşundakı anomaliyaların düzəldilməsi və göz xəstəliklərinin müalicəsi üçün aparıla bilər. Məsələn, kataraktanın çıxarılması, retinal problemlərin həlli və ya gözün içi təzyiqi azaldan qlaukoma əməliyyatları bunlara misaldır.

4. Gözə Dəstək və Baxım Məsləhətləri

Oftalmoloqlar xəstələrə göz sağlamlığını qorumaq üçün önləyici tədbirlər və məsləhətlər də verirlər. Bu tövsiyələr göz qoruyucu vasitələrdən istifadə etmək, sağlam qidalanma, gözlərə zərər verə biləcək vərdişlərdən uzaq durmaq və müntəzəm göz müayinəsi ilə bağlı ola bilər.

Oftalmoloq ilə Optometrist Arasındakı Fərqlər

Bəzi insanlar tez-tez oftalmoloq və optometrist arasındakı fərqi qarışdırırlar. Hər iki mütəxəssis gözlə bağlı problemləri həll etsə də, onların təlimləri və səlahiyyətləri fərqlidir.

Oftalmoloq:

Tibb fakültəsini bitirərək göz həkimi ixtisası üzrə təhsil alan mütəxəssisdir.
Göz xəstəliklərinin diaqnostikası, müalicəsi və cərrahi əməliyyatlar aparır.
Dərin tibbi biliklərə sahibdir və göz orqanının bütün xəstəliklərini müalicə edə bilər.

Optometrist:

Tibb fakültəsini bitirmir, lakin optometriya sahəsində ixtisaslaşmışdır.
Görmə pozuntularını diaqnoz edərək eynək və ya linza təyin edir.
Cərrahi əməliyyatlar apara bilmir, lakin oftalmoloqlara xəstələrin yönləndirilməsində mühüm rol oynayır.

Göz Xəstəlikləri və Oftalmoloqla Müraciət Etməyin Vacibliyi

Oftalmoloqa müraciət edilməsi gözlə bağlı xəstəliklərin erkən diaqnoz və müalicəsi üçün mühüm rol oynayır. Göz problemləri erkən mərhələdə aşkar edilərsə, onların ciddi nəticələrə səbəb olması ehtimalı azalır. Oftalmoloqlar tərəfindən müalicə edilən bəzi əsas göz xəstəliklərinə aşağıdakılar daxildir:

1. Qlaukoma

Qlaukoma gözün içi təzyiqinin artması ilə əlaqəli bir xəstəlikdir və müalicə edilmədikdə görmə itirilməsinə səbəb ola bilər. Qlaukomanın erkən mərhələdə müalicəsi vacibdir, çünki irəlilədikcə daimi görmə itkisinə yol aça bilər.

2. Katarakta

Katarakta göz linzasının bulanması nəticəsində görmə qabiliyyətinin itməsi ilə nəticələnir. Bu xəstəlik əsasən yaşlı insanlarda rast gəlinir və cərrahi müdaxilə ilə müalicə edilir.

3. Retinal Problemlər

Retina gözün arxa hissəsində yerləşən sinir hüceyrələrindən ibarət nazik bir təbəqədir və işığı qəbul edərək beyinə siqnallar göndərir. Retinada yaranan problemlər (məsələn, retinal qopma) ciddi görmə itkisinə səbəb ola bilər və təcili müalicə tələb edir.

4. Miopiya, Hipermetropiya və Astiqmatizm

Bu görmə problemləri, obyektlərin yaxın və ya uzaq məsafədən düzgün şəkildə görülə bilməməsi ilə əlaqədardır. Oftalmoloqlar eynək və ya linza təyin etməklə bu xəstəlikləri müalicə edirlər.

Oftalmoloqa Nə Zaman Müraciət Etməli?

Gözlə bağlı kiçik problemlər belə ciddi xəstəliklərin əlaməti ola bilər. Buna görə də aşağıdakı hallarda oftalmoloqa müraciət etmək vacibdir:

Görmə itkisi və ya bulanıq görmə: Əgər gözlərinizdə ani görmə itkisi və ya bulanıqlıq hiss edirsinizsə, təcili olaraq oftalmoloqa müraciət etməlisiniz.
Göz ağrısı və ya narahatlıq: Gözlərdə davamlı ağrı və ya qızartı, qlaukoma və ya infeksiya kimi xəstəliklərin əlaməti ola bilər.
İşığa həssaslıq və ya baş ağrıları: İşığa qarşı həssaslıq, gözlə bağlı problemlərin əlaməti ola bilər və vaxtında müayinə olunması vacibdir.

Oftalmoloq İxtisasları və Alt Sahələri

Oftalmologiya geniş bir sahədir və bəzi oftalmoloqlar müəyyən göz xəstəlikləri və ya cərrahi müdaxilələr üzrə ixtisaslaşırlar. Aşağıda oftalmologiyanın bəzi alt sahələri haqqında məlumat verilir:

1. Retina Xəstəlikləri üzrə İxtisaslaşmış Oftalmoloq

Retina ilə bağlı xəstəliklərin diaqnozunu qoyan və müalicə edən həkimlər bu sahədə ixtisaslaşmış oftalmoloqlardır.

2. Katarakta və Refraktiv Cərrahlar

Kataraktanın cərrahi yolla müalicəsi və refraktiv cərrahiyyə (lazer əməliyyatı) ilə görmə problemlərini həll edən oftalmoloqlar bu sahədə ixtisaslaşırlar.

3. Uşaq Oftalmoloqları

Uşaqlarda göz xəstəliklərinin diaqnostikası və müalicəsi üzrə ixtisaslaşmış həkimlərdir. Uşaqların göz sağlamlığı və erkən müdaxilələr çox önəmlidir.